Zaterdag is vanaf 1 januari 2023 geen werkdag meer
Hoewel in de overgrote meerderheid van de bedrijven van maandag tot vrijdag gewerkt wordt, wordt in het Belgisch arbeidsrecht nog steeds veel waarde gehecht aan de zaterdag. Wanneer in de Arbeidsovereenkomstenwet verwezen wordt naar “werkdagen” (denk bijvoorbeeld aan de drie werkdagentermijn voor een ontslag om dringende reden of de uitwerking van een aangetekende brief met betekening van een opzegtermijn op de derde werkdag na verzending) dient ook steeds rekening gehouden te worden met een zaterdag als werkdag. Het nieuwe Boek 1 van het Burgerlijk Wetboek zou hier echter verandering in brengen waardoor werkgevers naar alle waarschijnlijkheid andere termijnen zullen moeten in acht nemen in geval van bijvoorbeeld ontslag van de werknemer.
FRENCH VERSION – ENGLISH VERSION
De arbeidsovereenkomstenwet bepaalt niet uitdrukkelijk wat een werkdag is
Er zijn heel wat bepalingen in de Arbeidsovereenkomstenwet die verwijzen naar “werkdagen”. Zo (i) bepaalt artikel 31 dat de werknemer zijn medisch attest binnen twee werkdagen vanaf de dag van ongeschiktheid bij zijn werkgever moet binnenbrengen (tenzij het arbeidsreglement iets anders zou bepalen), (ii) bepaalt artikel 35 dat een ontslag om dringende reden binnen de drie werkdagen dient gegeven te worden vanaf de kennisneming van de dringende reden en dat de uiteenzetting van de reden(en) van het ontslag om dringende reden dient te gebeuren binnen de drie werkdagen volgend op het ontslag en (iii) bepaalt artikel 37 dat een aangetekende opzegbrief uitwerking heeft op de derde werkdag na de datum van verzending.
De Arbeidsovereenkomstenwet bepaalt echter niet verder wat precies dient verstaan te worden onder “werkdag”. Onder meer teruggrijpend naar een commentaar in de memorie van toelichting bij de Arbeidsovereenkomstenwet en naar bijvoorbeeld de Jaarlijkse Vakantiewet werd tot nu toe “algemeen aanvaard” dat werkdagen alle dagen van de week zijn behalve zon- en feestdagen, i.e. dus inclusief de zaterdag. Concreet betekent dit bijvoorbeeld dat:
(i) als de werkgever op woensdag kennisneemt van zware feiten begaan door werkneemster Caro, zij ten laatste op zaterdag moet ontslagen worden om dringende reden en de HR-directeur op zaterdag nog naar het postkantoor moet gaan om de ontslagbrief aangetekend te laten verzenden;
(ii) de opzegbrief ten laatste op woensdag dient verstuurd te worden om nog de eerstvolgende maandag de opzegtermijn van Vince te kunnen laten starten; en
(iii) indien werkneemster Camille ziek wordt op vrijdag, zij ten laatste op zaterdag haar medisch attest aan haar werkgever moet sturen, ook al is haar bedrijf enkel operationeel van maandag tot en met vrijdag.
Vanaf volgend jaar zou hier echter verandering in komen.
Zaterdag wordt niet meer beschouwd als werkdag in het Burgerlijk Wetboek
Artikel I.7, §3 van het nieuw Burgerlijk Wetboek bevat voortaan het volgende: “Werkdagen zijn alle andere dagen dan wettelijke feestdagen, zondagen en zaterdagen.”. Deze nieuwe regel vindt toepassing op voorwaarde dat een andere regelgeving hier niet van afwijkt. Aangezien de Arbeidsovereenkomstenwet nog steeds niet uitdrukkelijk bepaalt wat precies onder een “werkdag” dient verstaan te worden, moet men voortaan dus teruggrijpen naar het nieuw Burgerlijk Wetboek tenzij de wetgever alsnog een andere definitie van werkdagen zou opnemen in de Arbeidsovereenkomstenwet. Deze nieuwe regel zal in werking treden op 1 januari 2023.
Dit zou in praktijk dan ook concreet betekenen dat:
(i) indien de werkgever van Caro op woensdag op de hoogte is van feiten die aanleiding geven tot een ontslag om dringende reden, Caro vanaf 1 januari 2023 pas ten laatste op maandag om dringende reden moet worden ontslagen i.p.v. zaterdag wat er dus voor zorgt dat de werkgever een weekend extra heeft om over dit ontslag na te denken;
(ii) de opzegbrief voor Vince echter reeds op dinsdag in plaats van woensdag verstuurd dient te worden, waardoor de werkgever dus een dag eerder dan normaal de opzegbrief moet versturen om de opzegtermijn op de eerstvolgende maandag te laten starten; en
(iii) Camille die ziek werd op vrijdag, haar medisch attest pas op maandag aan haar werkgever dient te bezorgen in plaats van op zaterdag.
Voorzichtigheid is geboden
Tot en met 31 december 2022 blijft alles sowieso bij het oude. Zaterdag is, helaas voor velen, wel degelijk een werkdag in de huidige stand van het arbeidsrecht en telt dus mee voor de berekening van termijnen volgens de Arbeidsovereenkomstenwet.
Vanaf 1 januari 2023 zouden dan echter de nieuwe regels in het nieuw Burgerlijk Wetboek van toepassing worden. Het nieuw Burgerlijk Wetboek bepaalt echter dat een zaterdag geen werkdag is ‘tenzij een andere, specifieke wet hierover iets anders zou bepalen’. Uitsluitsel over wat onder “een andere wet” dient verstaan te worden is er echter niet. Zoals hierboven vermeld, bepaalt de Arbeidsovereenkomstenwet niet expliciet wat onder een werkdag moet worden verstaan maar is er wel de Memorie van Toelichting bij de Arbeidsovereenkomstenwet die stelt dat een zaterdag een werkdag is en zijn er ook bepaalde andere wetteksten binnen het arbeidsrecht die nog steeds impliciet verwijzen naar de zaterdag als een werkdag (zoals bijvoorbeeld de Jaarlijkse Vakantiewet). Hoewel weinig waarschijnlijk, valt het niet helemaal uit te sluiten dat rechtbanken dit zouden kwalificeren als ‘andere toepasselijke wetgeving’ en alsnog de zaterdag als een werkdag zouden beschouwen.
Aangezien de nieuwe regelgeving nog niet in werking is getreden, hebben de arbeidshoven en -rechtbanken zich over de exacte interpretatie van het nieuw Burgerlijk Wetboek nog niet kunnen uitspreken. Daarom raden we aan om – zolang er geen definitief uitsluitsel wordt gegeven door de arbeidshoven en -rechtbanken – genoeg voorzichtigheid aan de dag te leggen en steeds de meest voordelige optie voor de werknemer toe te passen. Dit betekent in praktijk dat vanaf 1 januari 2023:
(i) bij een ontslag om dringende reden de zaterdag nog steeds als een werkdag wordt beschouwd en deze dan ook dient meegeteld te worden in de dubbele driedagentermijn;
(ii) de opzegbrief ten laatste op dinsdag moet worden verstuurd in plaats van op woensdag om de opzegtermijn de daaropvolgende maandag te laten starten; en
(iii) er niet onmiddellijk een sanctie dient gegeven te worden aan werknemers die geen rekening houden met de zaterdag voor het binnenbrengen van hun medisch attest.
We houden u vanzelfsprekend op de hoogte van zodra er absoluut uitsluitsel zou zijn door uitspraken van arbeidshoven en -rechtbanken of indien de Arbeidsovereenkomstenwet in de tussentijd zou worden aangepast.
Geschreven door
